Iron [Ατσάλι]
Η Εφημερίδα των Συντακτών
16 Μαΐου 2022 - κριτική του Γρηγόρη Ιωαννίδη
“Είναι η δεύτερη σκηνοθεσία της Νάντιας Φώσκολου που παρακολουθώ από κοντά, μετά τον «Άγνωστο παραλήπτη» στο Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων πριν από μερικά χρόνια. Διαπιστώνω και πάλι την ικανότητά της να κινεί τα πρόσωπα, να ξεδιπλώνει ήσυχα και σεμνά τους ρόλους, να μεταδίδει την ουσία μιας σκηνής χωρίς αστραπόβροντα και φανφάρες. Η Φώσκολου μετέφερε στο «Ατσάλι» όλη την πίεση που ασκείται σε έναν χώρο διπλά κλειστό: της έξω-φυλακής που αντικατοπτρίζεται στη μέσα-φυλακή των προσώπων.
Το ζευγάρι μάνας και κόρης βρίσκεται ασφαλώς στο κέντρο και αυτό δίνει την ευκαιρία στη Γιασεμί Κηλαηδόνη, που υποδύεται τη Φέι, και στην Κατερίνα Παπαδάκη, που ερμηνεύει την Τσόσι, να σμιλέψουν μαζί ένα δίδυμο με ορατές και αόρατες διακλαδώσεις. Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον πως η νέα κοπέλα της Παπαδάκη δεν δείχνει να καταλογίζει τίποτα ενοχοποιητικό στη μητέρα της αρχικά. Προσέρχεται αντιθέτως στη φυλακή με την αίσθηση πως η συνάντηση μαζί της θα την απελευθερώσει. Η επιτυχία της Παπαδάκη βρίσκεται στο ότι η απόπειρά της είναι στην πραγματικότητα μια απόπειρα απόδρασης.
Αν η Τσόσι δίνει το έναυσμα της συνάντησης, η Φέι ωστόσο της Κηλαηδόνη είναι αυτή που κυριαρχεί στον χώρο, σαν σιωπηλή Σφίγγα. Δεν έχει άλλη ιδιότητα από τη διαφάνειά της, από την άρνησή της να μιλήσει ανοικτά για την ενοχή της. Κι όμως η σιωπηλή αυτή γυναίκα ασκεί σε όλους έναν σκοτεινό μαγνητισμό, με τον οποίο ελκύει την κόρη της και τους δεσμοφύλακές της. Η Κηλαηδόνη αποδίδει τη Φέι σαν μια μορφή φτιαγμένη αληθινά από ατσάλι κι από χώμα, γυναίκα ισχυρή όσο και χοϊκή.
Δίπλα στο κεντρικό ζευγάρι, το άλλο ζευγάρι, των φυλάκων, του Τζορτζ από τον Ανδρέα Κωνσταντινίδη και της Σίλα από την Ασπασία Μπατατόλη, δίνει το ενδιάμεσο μεταξύ του κόσμου της ελευθερίας και εκείνου της φυλακής. Οι δυο ηθοποιοί αναλαμβάνουν με επάρκεια τη θέση της κοινής λογικής, του κοινού μέσου όρου, με βάση τον οποίο κρίνονται οι περιπτώσεις των δύο γυναικών του έργου.
Στους υπόλοιπους συντελεστές της παραγωγής υπολογίζονται τα πρακτικά σκηνικά της Αλέγιας Παπαγεωργίου, τα καίρια κοστούμια της Βασιλικής Σύρμα, η διακριτική μουσική του Γιάννη Καραγιάννη και οι μελετημένοι φωτισμοί της Μελίνας Μάσχα.”
https://www.efsyn.gr/tehnes/theatro/344047_doyme-mia-gynaika-horis-tin-etymigoria-toy-fyloy-tis
“Ένα έξοχο έργο για κοινωνιολογική έρευνα, το «Ατσάλι» παρουσιάζεται σε μια λιτή και ατμοσφαιρικά ρεαλιστική σκηνοθεσία της Νάντιας Φώσκολου που σε πολλά σημεία εξαφανίζει τα όρια μεταξύ των δυο δεσμοφυλάκων, του Ανδρέα Κωνσταντινίδη και της Ασπασίας Μπατατόλη, και κρατούμενης. Τον κεντρικό ρόλο ερμηνεύει η Γιασεμί Κηλαηδόνη και η παρουσίαση της αποτελεί το μεγάλο ερμηνευτικό «κέρδος» της παράστασης με την ανθρώπινης θερμοκρασίας και αλήθειας ερμηνεία της. Αληθινή «αποκάλυψη», είναι η νέα ηθοποιός Κατερίνα Παπαδάκη, που με εύπλαστη κίνηση, αποδίδει την ευγένεια και την ευαισθησία της κόρης.”
Αθηνόραμα
13 Οκτωβρίου 2022 - κριτική της Μαρίας Κρύου
"Το βάρος της παράστασης σηκώνει η Γιασεμί Κηλαηδόνη, η οποία αναδεικνύει το ψυχικό άλγος που γεννά η βία και ενσαρκώνει πολύ εκφραστικά και συγκινητικά την κρατούμενη Φέι. Η έκπληξη της παράστασης, όμως, είναι η πρωτοεμφανιζόμενη Κατερίνα Παπαδάκη. Η καθηλωτική ειλικρίνεια με την οποία παίζει υπογραμμίζει την ανθρώπινη και κοινωνική ευαισθησία που διέπει το έργο."
https://www.athinorama.gr/theatre/theatre-reviews/3009225/3009225-atsali/
Reformer.gr
28 Μαΐου 2022 - κριτική του Γιάννη Γαβρίλη
“Η Νάντια Φώσκολου (...) με την εμπειρία της, τις γνώσεις της, την ικανότητα της να διεισδύει στην ουσία των έργων που σκηνοθετεί (δεν είναι η πρώτη φορά που παρακολουθούμε δουλειά της, αν και θα θέλαμε να την παρακολουθήσουμε και στη Νέα Υόρκη όπου και εκεί σκηνοθετεί παραστάσεις) μας αποκάλυψε την κυριολεκτική ενέργεια του σκληρού, δραματικού, κατά βάση, αυτού έργου. Η Φώσκολου δεν κάνει τίποτα άλλο από το να μεταφέρει πιστά και με πειθώ, το έργο επί σκηνής. Δεν προσποιείται ούτε αυθαιρετεί. Δεν ψάχνει ούτε ψάχνεται για να βρει άλλους τρόπους ανεβάσματος, κάτι που πολλοί σκηνοθέτες κάνουν στη ατελέσφορη προσπάθεια τους να παρουσιάσουν τι; Την υποτιθέμενη ευρηματικότητα τους.
Η ευρηματικότητα της Νάντιας Φώσκολου βρίσκεται ακριβώς στο ότι γνωρίζει και μπορεί να ”διαβάσει” σωστά ένα θεατρικό έργο. Και ξέρει πώς θα μεταφέρει στον θεατή την ουσία, την αλήθεια, το σωστό μέγεθος και βάρος του έργου που σκηνοθετεί. Αυτό έκανε και εδώ με τη σιγουριά που την διακατέχει. Με τη γνώση που έχει αποκτήσει (αν και νέα, ακόμη) μετά από τόσες σπουδές, δίπλα σε σημαντικούς δασκάλους του παγκόσμιου θεάτρου. Η Φώσκολου πήρε το ”Ατσάλι”, που όπως έχει πει δεν το γνώριζε, το μελέτησε (για να μην πω, το ”σπούδασε”) και το μετέφερε στη σκηνή του Μεταξουργείου, ατόφιο, ειλικρινές, σκληρό όπως είναι, χωρίς να του προσθέσει, χωρίς να το μεταλλάξει, γιατί έχει τη σκηνοθετική πεποίθηση ότι ένα τέτοιο θεατρικό έργο δεν επιδέχεται των όποιων αλλαγών ή προσθαφαιρέσεων. Είναι, λοιπόν, ικανό κέρδος για τον θεατή να δει αυτή την παράσταση και να την κατανοήσει, να τον κάνει να αντιληφθεί, ακόμη και τα κρυμμένα του, που μόνο η χρηστή σκηνοθεσία μπορεί να μεταφέρει με διαύγεια.
Και, οπωσδήποτε, σημαντικό στοιχείο είναι επίσης η σωστή διανομή. Η σωστή επιλογή των ηθοποιών.
Όπου εδώ έχουμε μια αποκαλυπτική ερμηνεία από τη Γιασεμί Κηλαηδόνη (έχει συνεργαστεί αρκετά με τη Νάντια Φώσκολου και αυτή της πρότεινε να ανεβάσουν το ”Ατσάλι”), μια ερμηνεία διεισδυτική, πειστική, ενίοτε καθοριστικά υπερβατική, καθώς ”έπιασε” και μέσω των οδηγιών της σκηνοθέτιδας της, την ουσιαστική διάσταση του ρόλου. Ως Φέη, η Κηλαηδόνη, κινήθηκε στη σκηνή με άνεση, με πάθος αλλά κυρίως με την τραγικότητα, τις ενοχές, την επιθυμία για τη ”ζωή εκεί έξω” που τη ζητάει να της την περιγράψει η κόρη της, με το ασίγαστο πάθος της, την καταγγελτικότητα της για το σωφρονιστικό και όχι, μόνο, σύστημα, για τα προσωπικά της αδιέξοδα, για την τραγική περιγραφή της για τον φόνο, για την εξιλέωση της. Μια Γιασεμί Κηλαηδόνη στην καλύτερη στιγμή της θεατρικής της πορείας."
https://reformer.gr/kritiki-gia-tin-parastasi-atsali-sto-theatro-metaxoyrgeio/